لە ١٣ی خەرمانان مانگی شەشەمی ساڵی ١٣٥٩ كۆچی خۆری كە هەشت رۆژ بە سەر پێكهاتنی سازمانی خەبات تێ پەڕیبوو، هێزێكی زۆری ڕژیمی ئێران لە پادگانی بانە كۆكرابونەوە بە فەرمانی خومەینی بە مەبەستی نەهێشتی هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە سەر جادەی بانەو سەردەشت، هێرشیان دەست پێكرد.
جێگەی ئاماژەیە ئەو هێزەی دژمن پێكهاتبوو لە:
١. بەشێك لە گوردانی ١٢٦ لە تیپی ٥٥ هەوابوردی شیراز.
٢.دەستەی زرێیی تانگی ئیسكۆرپیەن لە گوردانی ٢١٥ی تیمی تایبەتی ٢٣ ی (نوهد) سەر بە گروهانی سپای پاسدارانی ئەراك. ٣.دەستەی موهەندسی لە گوردانی ٤٤٧ (مهن)
٤.تیمی هەوانیروز كە بریتی بوون لە شەش هیلیكۆپتەری كوبراو چوار هەلیكۆپتەری ٢١٤.
٥.تۆپخانەی ١٠٥ میلی میتری جێگیر لە شاری بانە.
٦.چەندین فڕۆكەی شەڕكەڕی سەر بە پایگای شكاری هەمەدان.
٧.گوردانێك لە لەشكری هێزی هەمزە كە پێشتر لە پادگانی بانە جێگیر كرابوون.
٨.گوردانێك لە تیپی هەوابوردی شیراز كە لە پادگانی سەردەشت جێگیر كرا بوون كە پێشتر بە هەلیكۆپتەر نێردرابوونە پادگانی سەردەشت.
٩.چەندین بە ناو كوردی خۆفرۆش و بەكرێگیراوی ڕژیم.
بە پیویستم زانی ئەو زانیاریانەی لە بارەی شەڕی جادەی بانە سەردەشت كە بە شەڕی دارساوێن ناسراوە بخەمە ڕوو كە لە ساڵی ١٣٥٩ی كۆچی خۆری و لە ئاكامی هێرشی هێزەچەكدارەكانی حكومەتی ئێران ڕویداو هەروەها دەوری پێشمەرگە قارەمانەكانی سازمانی خەبات ی كوردستانی ئێران و فەرماندەو بەرپرسانی سازمانی خەبات لەو شەڕەدا، ئەم بیرەوەریە بنووسم. چەند ڕۆژێك بە سەر دامەزرانی سازمانی خەبات تێ پەڕی بوو كە هێزەكانی ڕژیمی ئێران هێرشێكی بەرینیان بە بەشداری ئەو هێزو پێكهاتە چەكداریانەیان كە لە سەرەوە ناوم هێناون لە ١٣ ی خەرمانان ١٣٥٩ بە فەرماندەیی سەییاد شیرازی جینایەتكار دەست پێكرد. ئەو هێرشە لە كاتێكدا ڕویدا كە هێزی پێشمەرگەی سازمانی خەبات خەریكی خۆسازدانەوە بوو، چونكە پێشتر لە چوارچێوەی دەفتەری مامۆستا شێخ عیزەددیندا چالاكی دەكرد.سەرەڕای نەبونی ئامادەیی پێویست و كۆتایی نەهاتنی سازماندەیی ئورگانەكانی سازمانی خەبات، پێشمەرگەكان بە فەرماندەیی ماموستا سەیید خەلیل شەریفیان كە ئەندامی دەفتەری سیاسی سازمان و فەرماندەیی شەهید بەرپرسی هێزی پێشمەرگە بوو، هەروەها فەرماندەیی چەند فەرماندەیەكی دیكەی هێزی پێشمەرگەی سازمان وەك شەهید كاك عەبدولكەریم حوسەینی، مامۆستا مەلا مستەفا پیاوێن و مام ڕەحمان كەریمی خوالێیان خۆش بێ وچەند فەرماندەی دیكەهێزی پێشمەرگەی سازمانی خەبات بوون لە شەڕی دارساوێن. لە دوای گەیشتنی زیانیاریەكان لە مەڕ بەرنامەی دژمن بۆ هێرشكردن بۆ جادەی بانە سەردەشت،پێشمەرگەكان لە دێی سیاومە لە ناوچەی دەشتەتاڵی بانە كە یەكێك لە بنكەكانی سەرەكی سازمانی لێ بوو هەروەها لە ناوچەی شەڕ و جادەی بانە سەردەشتیش نزیك بوو، دابەش كران و هەر لق و پەلێكی پێشمەرگە شۆێنیان بۆ دیاری كرا. فەرماندەی پەلی ئێمە مام ڕەحمان كەریمی بوو، من و كاك بابەشێخ حوسەینی كە ئەو كات لە سەرەتای لاویەتیدا بوو لە گەڵ شەهید محەممەد نانەوا،شەهید ئیبراهیم تاژانی، خوا لێخۆشیوو مام حوسەین نانەوا، شەهید عەبدوڵا نانەوا،شەهید ئەبوبەكری كەریمی و چەندین پێشمەرگەی دیكە كە ئێستا ناوی هەموانم لە بیر نەماوە لەو پەلەدا سازماندراین.
هێزەكەمان بەرەو سەیسارم و زێویە بەڕێكەوت و لە پێچەكانی نێوان سەیسارم و زێویەو نەمشیر كەمینمان دانا. پێشمەرگەی لایەنەكانی كۆمەڵەو حیزیی دیموكڕات لە لە سەر بەرزاییەكانی پشتی زێویەو بەردەسوور و جێگیر بوون. بە نزیك بوونەوە یەكەمین ماشینی هێزی دوژمن لە پێچەكانی گوندی سەییدسارم، مینێكی دژە تانگ بە ماشینی پێشڕەوی دوژمندا تەقیەوەو ژمارەیەك لە بەكرێگیراوان كوژران و بریندار بوون. شەڕێكی سەخت دەستی پێكردو فڕۆكە شەڕكەرەكانی دوژمن و هیلیكۆپتەرەكانیان تەقەیان لە سەنگەری پێشمەرگەكان دەكرد كە بە خۆشیەوە هلیكۆپتیەرێكی دژمن بە ئاوری چەكی پێشمەرگەكان كەوتە خوارەوەو سەرنشینەكانی كوژران. ئەو هێزە زۆرەی دژمن بۆ ماوەیەك لە پێچەكانی سەیید سارم و زێویە توانای دیفاع كردنیان نەما بەڵام بە پشتیوانی هێرشی تۆپخانەیی و بۆمبارانی سەنگەری پێشمەرگەكان لە لایەن فڕۆكە جەنگیەكان و ڕاكدبارانی هیلیكۆپتەرەكانیان توانیان درێژە بە جوڵانیان بەرەو قۆخان و دۆڵەهەرزن بدەن. جەنگ لە نزیك نەمشیرو قۆخان توندتر بوەوە، ئەوەندەی لە بیرمە چەند پێشمەرگەی كۆمەڵە شەهید بوون و دوو پێشمەرگەی سازمانیش بە سوكی بریندار بوون. هێزی دوژمن بە پشتیوانی فڕۆكەی جەنگی و هیلیكۆپتەرەكان وتۆپخانەكانی لە هەوڵی پێشڕەوییدا بوو، لە بەرانبەردا هێزی پێشمەرگەی كوردستانیش لە زۆربەی بەرزاییەكانی زاڵ بە سەر جادەكەداو هەروەها لە دامێنی خوار جادەكەدا جێگیر بوون و قارەمانانە ڕوبەڕوی هێزەكانی دوژمن دەبونەوە. سەڕەڕای زەربەتی گەورە لە هێزی دژمن، ڕێگەی پاشەكشەیان بۆ زەحمەت بوو،هەروەها بە خەیاڵی خاویان پێیان وابوو كە دەتوانن بەشەكەی دیكەی ڕێگەكە بە ئاسانی ببڕن و بگەنە سەردەشت، بەو مەبەستە دڕێژەیان بە پێشڕەوی دەدا. هێزی دژمن لە نێوان گوندی قۆخان تا گوندی دۆڵە هەرزن كەوتە بەر ئاوری پێشمەرگە قارەمانە كانی سازمانی خەبات و حیزبی دیموكڕات و كۆمەڵە و هێزی پێشمەرگەی سازمان بە فەرماندەیی مامۆستا سەیید خەلیل و شەهیدی فەرماندە كاك عەبدولكەریم حوسەینی دەوری بەرچاویان هەبوو. ئێمە لە پەلی مام ڕەخمان كەریمی لە ڕوبەروبونەوەی قورسدا لە سێ ڕێیانی قۆخان لە گەڵ دژمن دەرگیر بووین لە گەڵ بەردەوام بوونی پێشڕەوی هێزی دژمن، پێشمەرگەكانی كوردستان بە شۆێنیانەوە بوون و شەهید كاك عەبدولكەریم و شەهید ئەحمەد ئاغای هەورازە لە گەڵ ئەو ژمارە پێشمەرگەی لە گەڵیان بوون لە نێوان دێ بێ كەژ و هەورازە زەربەتیان لە دوژمندا. من لە گەل كاك بابەشێخ بە هۆی بەربڵاوی شەڕەكە لە پەلەكەمان دابڕاین و لە گەڵ چەند پێشمەرگەی گوندی ووسوەكەل و هەوەها پێشمەرگەكانی هێزی بەرگری سازمان لە دێی ووسوەكەل، لە خوار دێی دارساوین بە هاوبەشی لە گەڵ پێشمەرگەكانی كۆمەڵە روبەڕوی دژمن بووینەوە هێزی پێشمەرگەی حیزبی دیموكڕاتیش لە بەرزایی پشتی دارساوین و دەوروبەری دارساوین بوون.
هێزی دژمن لە نێوان هەورازە بۆ دارساوین تووش ڕوبەڕوبونەوەیەكی سەختی هێزی پێشمەرگەكانی كوردستان بوونهوه. ئەو پهلهی ئێمە لە خوار گوندی دارساوێن كە لە ژمارەیەك پێشمەرگەو پێشمەرگەی هێزی بەرگری سازمانی خەبات پێكهاتبوو بە سەرپەرەستی كاك بابەشێخ حوسەینی لە گردەكانی خوار دارساوێن لە گەڵ دەستەێك لە پێشمەرگەكانی كۆمەڵە ڕوبەڕوی دژمن بووینەوە زیانی قورس بەر دژمن كەوت. لە گەرمەی شەرەكەدا ئێمە پێشنهادامان كرد بۆ كۆتایی هێنان بە هێزی دوژمن هێرشی یەكجاریان بكەینە سەر، بەڵام بە داخەوە بە هۆی ئەوەی پێشمەرگەكانی دیكە پێ یان باش نەبوو هجوم بكرێ، جۆرێك لەئاڵۆزی و هەڵس و كەوت و قسەی ناپێویست هاتە نێوانمان،هەر بۆیە هێرشی یەكجاری بۆ سەر هێزی دژمن نەكرا بە شەرتێك ئەگەر هێرشی یەكجاریە بكرایەتە سەر ئەو ژمارە لە هێزی دوژمن، ناچار دەبوون خۆیان تەسلیم بكەن.
تاریكی باڵی بە سەر مەیدانی شەڕدا كێشا، گۆێمان لە هاوارو دادی بریندارەكانی هێزی دوژمن بوو، ئێمەش برسی و تینوو ماند بووین و هەر بۆیە بەرەو دێ بەسرَێ گەڕاینەوەو تەنیا چەند ماڵ لەوێ مابوون و بە هۆی شەڕەوە گوندەكەیان چۆڵ كردبوو.فڕۆكەكانی ڕژیم بە سەر ئاسمانی ناوچەكەدا دەسوڕانەوەو بۆمبارانی ناوچەكەیان دەكرد. دوو كەس لە پێشمەرگەكانی هێزی بەرگری سازمان بە ناوەكانی (س) و مستەفا بە بێ پرسی ئێمەو كاك بابەشێخ گەڕابونەوە بۆ دارساوێن و خۆیان خزاندبوە ناو هێزە شكست خواردەكەی دوژمن چەند چەكی ژێ سێ ٣ بێ قۆنداغیان لە گەڵ خۆیان هێنابوو.
بەیانی لە دێی بەسرێ لە خەو هەستاین و بە هاوبەشی لە گەڵ پێشمەرگەكانی حیزبی دیموكڕات كە فەرماندەكەیان خوالێخۆشبوو كاك حەبیبەڵا ساوانی و هەروەها ئەو دەستەی سازمان بە فەرماندەیی كاك بابەشێخ حوسەینی، لە دامێن و خوار گوندی دارساوێن بەرەو بەرزاییەكان و گردو تەپۆڵكەكانی دارساوێن چووین كە ئێوارەی پێشوو لە گەڵ هێزی دژمن تێیاندا لەو شۆێنە لە گەڵیان شەڕدا بووین. یەكێك لە پێشمەرگەكانی هێزی بەرگری(س) كە ئێستا لە ناوخۆی كوردستانەو من و كاك بابەشێخ لە پێشەوەی هێزەكەدا دەرۆیشتن كاتێك گەیشتینە بەرزاییەكان، لە گەڵ هێزی دژمن دەرگیر بووین. دیار بوو ئەوان پێش چوونی ئێمە لەو بەرزاییانە جێگیر ببوون. دوای تەقەولێكدانێكی چەند دەقیقەیی بە ناچار بەرەو دێی بەسرێ گەڕاینەوە.
ئێمە ئەو دەستەیەی پێشمەرگەكانی سازمانی خەبات چووینە وسوەكەل و نانی نێوەڕۆمان خواردو دوایەش چووینە دێ بانەزێرو لەوێشەوە چووینە گوندی كاولان كە شەش ماڵ بوو و تێكەڵ بە هێزەكە بووینەوە كە مامۆستا سەیید خەلیل فەرماندەیی دەكرد. ئێوارە فڕۆكە جەنگیەكانی ڕژیم هاتن و چەند بۆمبی خوشەییان لە خوار ماڵەكانی گوندی هەورازە خستە خوارەوە كە چەند دانەیان نەتەقینەوە. ئەو ناپاڵم و بۆمبانە بە ئەندازەی نیو بەرمیل( بۆشكە) دەبوون. شەو لە دێ كاولان بووین و فەرماندەكانمان لە بیری ئەوەدا بوون كە بە چ شێوەیەك ڕوبەڕوی ئەو هێزەی دژمن ببنەوە.
هێزی دوژمن لە لایەن پێشمەرگەكانی هێزولایەنەكان لە دارساوێن گەمارۆ درابوون. ئێمە لە كاولان بووین بە نۆرە تیمی پێشمەرگە دەچوونە نزیك دارساوێن و هێندێك جار تەقەو لێكدان لە نێوان پێشمەرگە لە لایەك و هێزی دوژمن ڕووی دەدا. خەڵكی كاولان لە بەر مەترسی گوندەكەیان چۆڵ كرد بوو نان و خواردنیش كەم بوو، بە بیرم دێ كاك بابەشێخ لە گەڵ پێشمەرگەیەك بە ناوی كەریم، لە دوای تەواو بوونی نیگەهبانیان و مەئموریەتیان گیسكێكی گەورەیان كڕیی و بە بێ ئەوەی گۆشتەكە بشۆنەوە گیسکهکهیان برژاند.
ئەو ڕوبەڕوبونەوەو مقاومەتی هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە بەرانبەر هێزی داگیركەری ڕژیمی ئێران بووە هۆی تێكشكان و زەربەتی گەورە لەوان بەڵام بە داخەوە بە هۆی بێ بەرنامەیی و نەبوونی فەرماندەیی هاوبەش ونەبونی هاوكاری توندو تۆڵ، نەتواندرا بە یەكجاری هێزی دژمن كۆتایی یان پێ بهێندرێ. هێزی دوژمن لە خوار ماڵی دارساوین نەیانتوانی بجولێن، بەڵام بە داخەوە بە هۆی هاوكاری چەندین خۆفرۆش توانیان لە دوای ٤٥ ڕۆژ خۆ بگەێننە پادگانی سەردەشت.
شەڕی دارساوێن دەتوانێ بكرێتە نمونەیەكی باش لە كارو چالاكی هاوبەش و دەرخەری ئەو ڕاستیە كە ئەگەر هێزی پێشمەرگەی كوردستان هەموو پێكەوە هاودەنگ و هاوكار بن دەتوانن زەربەتی زۆر كاریگەر لە هێزی داگیر كەر بوەشێنن. سڵاو لە ڕۆحی شەهیدانی شەڕی قارەمانانەی ١٣.٦.١٣٥٩ ناسراو بە شەڕی دارساوێن و سلاو لە هەموو ئەو پێشمەرگە قارەمان و پێشمەرگانی هێزی بەرگری كە لەو شەڕەدا دەوری بەرچاویان گێڕا.